Veerkracht

Begin november 2019 zat ik in een flow. Volop werk waar ik van genoot. Ik had veel inspiratie voor schrijfsels en voelde me op veel gebieden goed. Tot ik viel en mijn elleboog brak. Gedurende een aantal weken liep ik met gips om mijn arm, en na het gips met een brace. Dat beperkte me nogal bij een aantal voor mij belangrijke activiteiten, zoals wandelen met mijn geleidehond en teksten typen op mijn laptop. Stilgezet was ik dus. Een beperking erbij, gelukkig van tijdelijke aard.

Opkrabbelen

Als je valt krabbel je daarna weer op. Zelf of met hulp. Hoe harder of dieper de val, des te meer hulp je nodig hebt. Echt nodig. En ook krijgt zoals ik heb ervaren. De waarde van hulp en aandacht is groot. Wat heeft het me opgetild, overeind geholpen, al die lieve aandacht en hulp die ik kreeg.
Van de mensen die me direct na mijn val hielpen, van de ambulancebroeders, de vele lieve verpleegkundigen in het ziekenhuis en natuurlijk van familie en vrienden. Herstellen na een dergelijke ervaring kan niet zonder die helpers en goede zorgen, daar ben ik van overtuigd.
Ik kreeg ook bloemen, kaartjes en lekkere dingen, bezoek, lieve appjes en telefoontjes, zoveel aandacht en steun. Allemaal helpend en helend.

Veerkracht

Opkrabbelen doe je eveneens met veerkracht. Je veert terug naar - ja naar wat? Naar je gezonde zelf? Naar je oude zelf? Na het breken van je elleboog veer je terug naar herstel, op weg naar een arm die het weer doet. De weg ernaartoe is even doorbijten, maar het einddoel is helder en haalbaar. En het is terug naar hoe het was voor de val. Daar kun je de draad weer oppakken.

Zo anders was het toen ik te horen kreeg dat ik slechtziend zou worden. En alle momenten dat mijn zicht achteruit ging. Geen bloemen, kaartjes of aandacht. Dat is ook te begrijpen, omdat ik niet bij ieder stukje verlies van zicht in het ziekenhuis terechtkwam, geen traumatische gebeurtenis zichtbaar voor de buitenwereld doormaakte en er geen tamtam over werd verspreid. Langzaam slechtziend worden is een stil proces, een verlies dat zich nestelt en niet meer verdwijnt. De hulp en steun die je zo hard nodig hebt moet je zelf organiseren. Want het is niet duidelijk zichtbaar dat er een verlies is. Een blindenstok maakt wel duidelijk wat er fysiek aan de hand is. Maar al je worstelingen blijven onopgemerkt. Tot je ze zelf deelt.

Geen herstel

Bij verlies van gezichtsvermogen is er geen terugveren naar het oude leven. Er is in die zin geen herstel. Er is daarentegen ook sprake van vallen. Een langgerekt vallen. Wie ben ik zonder mijn gezichtsvermogen? En je valt. Wat kan ik nog als ik niet meer (goed) kan zien? En je valt. Waarvan kan ik nog genieten als ik geen films en kunst en architectuur meer kan zien? En je valt. Wat is de zin van mijn leven als ik mijn werk niet meer kan doen of mijn kinderen niet meer kan zien veranderen van tieners naar volwassen mannen? En je valt. Wie ben ik nog als ik afhankelijk wordt van anderen? En je valt. Hoe moet het verder als ik niet meer kan autorijden, fietsen, zelfstandig mijn weg vinden, zelf boodschappen doen? En je valt. En steeds weer zijn er momenten en situaties dat je uit je oude leven en alles wat daarin van waarde voor je was valt.
Een diepte in die geen bodem lijkt te hebben. En soms is er wel een ogenschijnlijke bodem. Dit is het, denk je dan, hoop je dan. Kun je niet anders dan hopen. Want die bodemloze val is niet te bevatten en te overzien. Stukje bij beetje vallen is het, en weer even houvasten hoop ervaren. Om op adem te komen en op te krabbelen. Op de plek waar je dan bent. Daar is het overleven. Kracht verzamelen om de volgende val op te kunnen vangen. Tot je op een gegeven moment wel een bodem ervaart. Waarop je kunt vallen en weer kunt opkrabbelen.
Waarna je de weg naar jezelf weer gaat terugvinden. Je leven nieuwe zin en waarde krijgt. Waarin je kunt leven zonder (goed) zien. Dan heb je jezelf teruggevonden en mogelijk zelfs beter leren kennen.

Eigen veerkracht

Vanaf het moment dat ik viel tot nu zie ik met verwondering en dankbaarheid hoe veerkrachtig ik ben (geworden). Naast de schrik, pijn en toegenomen afhankelijkheid is er een rust en kracht in mij. Een vertrouwen dat het weer goed komt. Met daarnaast een besef dat er ook het een en ander overwonnen moet worden. Of beter: herwonnen. Mijn jarenlange ervaring met slechtziend worden helpt me nu omdat ik weet dat ik ermee kan omgaan. Dat ik de kracht en het doorzettingsvermogen heb om terug te veren en te herstellen. Samen met de omhulling die er is van vrienden en familie.

Wat is veerkracht eigenlijk

Veerkracht is het vermogen om na een traumatische gebeurtenis mentaal snel te herstellen. Waarbij eigenschappen als een positief gevoel van eigenwaarde en het vermogen je leven aan te passen aan de nieuwe situatie, in combinatie met sociale steun belangrijke componenten zijn. Een beetje van mezelf en een beetje van Maggi dus.

En als je langzaam slechtziend wordt, of een chronische ziekte krijgt, een onomkeerbaar defect in je leven, dan heb je heel veel veerkracht nodig. Iedere achteruitgang is een val waarvan je moet opkrabbelen. Terugveren naar herstel kan bovendien niet. Je kunt wel terug naar een innerlijke basis van waaruit je weet dat je het kunt, de nieuwe situatie tegemoet treden, je aanpassen en je gevoel van eigenwaarde behouden. Dat is een veerkrachtige bodem. Samen met dierbare mensen om je heen die je blijven steunen en je helpen wanneer nodig.

Wat is veerkracht niet

Veerkracht, opkrabbelen, jezelf bij elkaar rapen en weer verder kunnen. Het is geen kwestie van over een tegenslag of trauma heenstappen en zo snel mogelijk je leven weer oppakken. Het is niet je sterk houden, klagen of zeuren inhouden, dapper of moedig zijn. Het gaat er niet om een positieve draai te geven aan wat je is overkomen. Veerkracht voelt voor mij als de kracht die me helpt pijn, verdriet, schok en onzekerheid te verdragen, te ervaren zonder mezelf te verliezen. Omver te worden geworpen en te vallen, en tegelijk vertrouwen te voelen dat ik weer overeind kom. En dat dit ook gebeurt zonder dat ik daar moeite voor hoef te doen. Het is vanzelfsprekend terugveren. Een kracht die er is. Als een boom die stevig geworteld is en daardoor de ergste storm kan doorstaan. Het is daarnaast het vangnet van familie en vrienden dat maakt dat ik die boom met wortels kon worden en nu kan blijven groeien en bloeien. Met de littekens en beperkingen erbij.

Ik wens iedereen veel veerkracht toe voor 2020.

© Karin Westerink